NỘI SOI TAI MŨI HỌNG - QUY TRÌNH CÁC BƯỚC VÀ LƯU Ý

Nội soi tai mũi họng là gì?

Nội soi tai mũi họng là một phương pháp tiên tiến trong lĩnh vực y học. Nó sử dụng một ống nội soi đặc biệt, được trang bị camera và kính chuyên dụng ở hai đầu, để kiểm tra và quan sát lớp niêm mạc bên trong vùng tai mũi họng. Bác sĩ nội soi sẽ thông qua ống nội soi mềm để thăm khám và chẩn đoán các vấn đề liên quan đến tai, mũi và họng.

Phương pháp này đã được áp dụng rộng rãi tại Việt Nam kể từ những năm 2000, giúp bác sĩ có khả năng nghiên cứu và chẩn đoán bệnh tận gốc một cách hiệu quả. Thay vì dựa vào những công cụ y tế truyền thống như đèn Clar, nó giúp bác sĩ tiếp cận và kiểm tra cận kề các vị trí tổn thương sâu bên trong tai mũi họng.

Kỹ thuật nội soi tai mũi họng cho phép bác sĩ chẩn đoán nhanh chóng và chính xác các bệnh lý như viêm amidan, ung thư vòm họng, ung thư hạ họng thanh quản, tắc vòi nhĩ, viêm tai ngoài, viêm tai giữa, viêm xoang, vẹo vách ngăn mũi, và các dị vật trong vùng tai mũi họng. Điều này giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp và can thiệp kịp thời cho tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.

Ngoài việc hỗ trợ trong việc chẩn đoán và điều trị, máy nội soi tai mũi họng còn giúp cải thiện quá trình vệ sinh tại chỗ của vùng tai-mũi-họng, đảm bảo sự sạch sẽ và cẩn thận, kể cả đối với những ngách nhỏ và sâu bên trong.

Nên nội soi tai mũi họng khi nào?

Những đối tượng nào cần thực hiện quy trình nội soi tai mũi họng? Người bệnh nếu gặp các triệu chứng sau sẽ được chỉ định nội soi để kiểm tra:

Các triệu chứng ở tai:

•  
  • Gặp dị tật ở tai (tai nhỏ, cấu trúc tai bất thường, biến dạng,…)
  • Bị đau ở khu vực xung quanh tai và bên trong tai
  • Tai chảy mủ
  • Cảm giác ù tai, luôn nghe thấy tiếng ve kêu bên trong tai
  • Giảm thính lực, nghe kém
  • Điếc đột ngột
  • Ngứa tai

Các triệu chứng ở mũi:

•  
  • Nghẹt mũi, phải thở bằng miệng
  • Chảy máu mũi
  • Chảy mũi xanh, nói giọng mũi
  • Mắc dị tật ở mũi
  • Được chẩn đoán viêm xoang, đã chụp X-Quang hoặc CT, tiến hành nội soi để tìm được nguyên nhân chính xác gây viêm

Các triệu chứng ở họng:

•  
  • Đau họng, ngứa họng lâu ngày, có hoặc không kèm theo mủ
  • Ho liên tục nhiều ngày không khỏi dù đã áp dụng các biện pháp điều trị
  • Khô miệng, khó nuốt nước bọt, cảm thấy nghẹn khi nuốt
  • Miệng có mùi hôi bất thường
  • Khàn tiếng kéo dài
  • Hụt hơi khi nói
  • Bị nổi hạch cổ ở góc hàm, hạch nhỏ, không đau
  • Ho ra máu

Tại sao cần phải khám nội soi tai mũi họng?

Nội soi tai mũi họng đóng vai trò không thể thiếu trong quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh lý liên quan đến vùng này. Tai mũi họng là những cơ quan có cấu trúc phức tạp, với nhiều ngõ hốc nhỏ và kín đáo nằm sâu trong khu vực đầu mặt cổ. Điều này khiến cho việc sử dụng mắt thường trở nên hạn chế trong việc chẩn đoán các tổn thương và bệnh lý một cách toàn diện. Khám nội soi tai mũi họng đặc biệt quan trọng bởi nó cung cấp cho bác sĩ một cái nhìn rõ ràng và chi tiết về cơ quan này, giúp họ đánh giá tình trạng bệnh một cách chính xác và xác định biện pháp điều trị phù hợp.

Ngoài việc hỗ trợ trong việc chẩn đoán, kỹ thuật nội soi tai mũi họng còn đóng vai trò quan trọng trong quá trình thực hiện các thủ thuật và phẫu thuật liên quan đến tai mũi họng. Tổng cộng, nó giúp tối ưu hóa quá trình chẩn đoán và điều trị các bệnh lý của tai mũi họng, làm cho chúng diễn ra nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Các phương pháp nội soi tai mũi họng phổ biến

Hiện nay, có hai phương pháp nội soi tai mũi họng phổ biến tại các bệnh viện chuyên khoa chính là nội soi tai mũi họng ống cứng và nội soi tai mũi họng ống mềm. Trong đó, hiện nay phương pháp nội soi bằng ống mềm là phương pháp phổ biến hơn cả.

1. Nội soi tai mũi họng ống cứng

Khi nghiên cứu và áp dụng kỹ thuật nội soi tai mũi họng lần đầu, sự xuất hiện của ống nội soi cứng đã mang theo một số khó khăn. Đầu của ống nội soi cứng, khi tiếp xúc với niêm mạc trong mũi hoặc họng, có thể gây ra cảm giác đau rát và không thoải mái cho bệnh nhân.

Tuy nhiên, phương pháp này có một ưu điểm quan trọng đó là chi phí thấp hơn so với các phương pháp nội soi khác. Điều này có nghĩa là bệnh nhân không phải chi trả một khoản phí quá lớn để tiến hành kiểm tra nội soi tai mũi họng, điều này có thể giúp tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều người tiếp cận dịch vụ này mà không gặp khó khăn tài chính đáng kể.

2. Nội soi tai mũi họng ống mềm

Ngày nay, phương pháp nội soi tai mũi họng ống mềm đã trở thành tiêu chuẩn tại hầu hết các bệnh viện. Ống nội soi này có tính linh hoạt giống như ống nội soi dạ dày, nhưng có đường kính nhỏ hơn, chỉ khoảng 3mm. Do đó, nó không gây ra đau đớn hoặc kích ứng cho bệnh nhân, mang lại sự an toàn và ít xảy ra biến chứng tại vị trí nội soi.

Ưu điểm nổi bật của phương pháp nội soi tai mũi họng ống mềm là hình ảnh sắc nét và chính xác hơn. Ong nội soi có khả năng gập đến 130 độ, cho phép bác sĩ quan sát mọi chi tiết, kể cả những ngóc ngách nhỏ và sâu bên trong tai mũi họng. Nhờ vậy, bác sĩ có khả năng phát hiện và chẩn đoán sớm các bệnh lý, đặc biệt là ung thư, dựa trên những biến đổi nhỏ nhất trong cấu trúc mô, mạch máu và niêm mạc. Hơn nữa, phương pháp này cung cấp sự chính xác cao trong việc đánh giá mức độ xâm lấn của khối u và thu thập mẫu sinh thiết.

Thời gian thực hiện nội soi tai mũi họng bằng ống mềm rất nhanh, chỉ mất từ 2-5 phút, giúp tối ưu hóa quá trình chẩn đoán và điều trị, tiết kiệm thời gian cho bệnh nhân và không gây phiền toái. Một ưu điểm khác đáng chú ý là sự nhỏ gọn của ống nội soi, cho phép sử dụng phương pháp này cho cả bệnh nhi.

Quy trình nội soi tai mũi họng diễn ra như thế nào?

Việc nội soi tai mũi họng sẽ được chia làm 3 giai đoạn, chuẩn bị – thực hiện – sau khi nội soi. Cụ thể:

1. Chuẩn bị

• Đội ngũ điều dưỡng: Sát khuẩn tay và ống nội soi, mang găng tay, đeo khẩu trang y tế, hướng dẫn bệnh nhân đến vị trí thực hiện nội soi, điều chỉnh tư thế ngồi cho bệnh nhân sao cho thuận tiện nhất cho quá trình nội soi.
• Đội ngũ bác sĩ: Mang găng tay, khẩu trang y tế, giải thích cho bệnh nhân về thủ thuật;
• Bệnh nhân: Vì đây là thủ thuật đơn giản, thời gian nội soi ngắn nên bệnh nhân không cần phải chuẩn bị. Tuy nhiên, cần lưu ý nếu thực hiện nội soi trẻ nhỏ, cần có phụ huynh hoặc người thân đi kèm giữ chặt trẻ để tránh biến chứng và giúp quy trình nội soi tai mũi họng diễn ra thuận lợi hơn.

2. Thực hiện

• Nội soi tai: Nếu nội soi tai, điều dưỡng và bác sĩ sẽ hướng dẫn bệnh nhân ngồi thẳng lưng rồi đưa ống nội soi theo trục ống tai ngoài để quan sát ống tai ngoài, màng nhĩ, cán búa.
• Nội soi mũi:
  • Bệnh nhân được hướng dẫn ngồi ngả đầu ra phía sau một góc 15°;
  • Bác sĩ dùng bông gòn tẩm thuốc co mạch và thuốc tê, đặt vào vị trí mũi bệnh nhân trong 5 phút rồi lấy ra, tiến hành nội soi.
  • Đưa ống nội soi vào mũi theo hướng từ trước ra sau, quan sát các cấu trúc trong mũi, các ngóc ngách nhỏ và sâu của mũi.
  • Tùy theo trường hợp có chỉ định hay không mà bác sĩ có thể sẽ làm sạch bệnh tích, hút máu, chất nhầy trong mũi và bấm sinh thiết.(2)

• Nội soi họng – thanh quản: Để nội soi họng – thanh quản, người bệnh cần ngồi thẳng, hai chân buông thẳng. Bác sĩ sẽ đưa ống nội soi trên bề mặt lưỡi theo hướng từ ngoài vào bên trong họng, quan sát bề mặt lưỡi, lưỡi gà, eo họng, amidan, xoang lê 2 bên, đáy lưỡi thanh nhiệt, thanh môn, sụn phễu và dây thanh.

Trong suốt quy trình nội soi tai mũi họng, bệnh nhân cần phối hợp và nghe theo hướng dẫn của điều dưỡng, bác sĩ. Song song đó, đội ngũ điều dưỡng và bác sĩ cũng sẽ quan sát và cẩn thận theo dõi tình trạng bệnh nhân. Cuối giai đoạn nội soi, bác sĩ sẽ chụp hình, lưu hình và kết quả chẩn đoán để tiếp tục theo dõi tình trạng bệnh.

3. Sau khi nội soi

Sau khi nội soi tai mũi họng, điều dưỡng sẽ tiến hành vệ sinh ống soi còn bệnh nhân ngồi chờ vài phút là đã có thể nhận kết quả.

Hơn nữa, bệnh nhân cũng cần chú ý vệ sinh tai mũi họng thường xuyên, đúng cách cũng như tuân theo hướng dẫn của bác sĩ để chăm sóc các cơ quan này, chủ động thăm khám định kỳ hoặc nếu có những dấu hiệu bất thường, đặc biệt là sau khi nội soi.

Các thắc mắc thường gặp về kỹ thuật nội soi tai mũi họng

1. Nội soi tai mũi họng bao nhiêu tiền?

“Mức giá cho mỗi lần thực hiện quy trình nội soi tai mũi họng là bao nhiêu? Nội soi tai mũi họng tốn bao nhiêu tiền,…” là những điều được nhiều người quan tâm. Căn cứ dựa trên quy định hiện hành của Bộ Y tế, chi phí nội soi tai mũi họng thường không quá đắt. Tuy nhiên, để nói đến mức giá khám, nội soi tai mũi họng tại các bệnh viện, trung tâm y tế thì còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau:

• Địa điểm thực hiện:

Nếu bệnh nhân đến nội soi tai mũi họng tại các địa chỉ lớn, uy tín, được nhiều người đánh giá cao thì thường chi phí cũng có cần nhỉnh hơn so với việc thăm khám, chẩn đoán tại các cơ sở y tế có quy mô nhỏ.

Tuy nhiên, với những cơ sở y tế lớn, độ uy tín cao thì bệnh nhân cũng có thể yên tâm hơn bởi nơi đây đảm bảo máy móc được trang bị là những máy hiện đại có độ chính xác cao, bác sĩ có kinh nghiệm, kiến thức và tay nghề tốt giúp hạn chế biến chứng, hệ lụy không đáng có trong quá trình nội soi, chẩn đoán đúng với tình trạng bệnh lý của người bệnh.

• Phương pháp nội soi

Hiện nay, có nhiều phương pháp nội soi khác nhau. Nếu bệnh nhân lựa chọn các phương pháp nội soi có sử dụng kỹ thuật hiện đại thì độ chính xác sẽ cao hơn nhưng chi phí vì vậy cũng tốn kém hơn so với nội soi tai mũi họng bằng các phương pháp truyền thống.

• Tay nghề bác sĩ thực hiện

Tại một số cơ sở khám chữa bệnh, bệnh nhân có thể lựa chọn bác sĩ thực hiện khám, nội soi. Những bác sĩ giỏi, dày dặn kinh nghiệm có thể có mức giá cao hơn.

2. Nội soi tai mũi họng có cần nhịn ăn hay không?

• Trước khi nội soi:

Người bệnh có thể ăn uống bình thường, không cần nhịn ăn uống trước khi nội soi.

Đối với trẻ nhỏ, để tránh nôn ói trong quá trình nội soi họng, nên hạn chế ăn uống trước thời điểm nội soi

• Sau khi nội soi:

Việc ăn uống sau khi nội soi tai mũi họng diễn ra như thế nào? Liệu bệnh nhân có cần nhịn ăn hay không?

Bệnh nhân có thể ăn uống bình thường ngay sau khi nội soi tai mũi họng

3. Nội soi tai mũi họng có đau không?

Trước đây, khi nội soi tai mũi họng sử dụng ống soi cứng có kích thước lớn, bệnh nhân thường trải qua cảm giác đau và khó chịu khi đầu ống nội soi tiếp xúc với niêm mạc mũi hoặc họng. Tuy nhiên, hiện nay, không cần phải lo lắng về cảm giác đau khi thực hiện nội soi tai mũi họng, vì đã có sẵn các ống nội soi cứng hiện đại với kích thước rất nhỏ, giúp giảm bớt sự khó chịu cho bệnh nhân. Ngoài ra, phương pháp sử dụng ống nội soi mềm hoàn toàn không gây đau.

Kỹ thuật hiện đại ngày nay cũng cho phép thu thập hình ảnh tại vị trí nội soi một cách nhanh chóng và hiệu quả, với thời gian sử dụng ống nội soi rất ngắn, từ đó giảm thiểu cảm giác đau đớn cho bệnh nhân.

Ngoài ra, trước khi thực hiện nội soi tai mũi họng, bác sĩ có thể sử dụng thuốc co mạch để mở rộng hốc mũi, làm cho quá trình nội soi trở nên dễ dàng hơn. Bệnh nhân cũng có thể được tạo điều kiện thoải mái hơn thông qua việc sử dụng thuốc tê hoặc gây mê để giảm cảm giác đau trên niêm mạc mũi. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, như khi bệnh nhân có vách ngăn mũi vẹo hoặc các vấn đề khác như hốc mũi hẹp, phản xạ quá mạnh, quá trình nội soi vẫn có thể gây ra một chút khó chịu cho bệnh nhân. Đặc biệt là với trẻ nhỏ, có thể xảy ra phản ứng giãy dụa hoặc quẫy đạp do sợ hãi.

4. Nội soi tai mũi họng phát hiện bệnh gì?

Nội soi tai mũi họng là một kỹ thuật y khoa có thể được áp dụng để thăm khám và phát hiện ra rất nhiều bệnh lý tai mũi họng, bao gồm:

• Các bệnh lý về tai: Viêm tai ngoài, viêm tai giữa, thủng màng nhĩ, khối u trong tai, ù tai, điếc,…
• Các bệnh lý về mũi: U hốc mũi, Viêm mũi xoang cấp hoặc mạn tính, vẹo vách ngăn, phì đại cuốn mũi,…
• Các bệnh lý về họng: Viêm Amydal, viêm dây thanh quản, viêm vòm họng
• Phát hiện dị vật trong lỗ tai, họng hoặc vùng mũi
• Phát hiện các bệnh lý nghi ngờ ung thư: Ung thư thanh quản, ung thư họng hạ họng, ung thư vòm họng,…

Chính nhờ phát hiện bệnh chuẩn xác, nội soi tai mũi họng có thể hỗ trợ bác sĩ tìm ra bệnh và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất với bệnh nhân dựa trên tình trạng bệnh.

5. Nội soi tai mũi họng có phát hiện ung thư vòm họng không?

Tại Việt Nam, kỹ thuật nội soi tai mũi họng đã trở thành một công cụ đơn giản nhưng rất hiệu quả trong việc phát hiện sớm và chính xác căn bệnh ung thư vòm họng. Đây là một bệnh nguy hiểm và đang có xu hướng trẻ hóa, nhưng nhờ vào sự tiến bộ trong lĩnh vực y học và sử dụng nội soi, chúng ta có khả năng nắm bắt bệnh lý này từ sớm, giúp cải thiện khả năng điều trị và tăng cơ hội phục hồi hoàn toàn cho bệnh nhân.

6. Nội soi tai mũi họng có ảnh hưởng/gây hại hay biến chứng gì không?

Nội soi tai mũi họng, đặc biệt là sử dụng ống mềm với thiết bị hiện đại, thường không gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, những trường hợp biến chứng vẫn có thể xảy ra trong một số tình huống.

Biến chứng thường xảy ra khi bác sĩ thực hiện kỹ thuật không đúng cách, gây tổn thương cho bệnh nhân. Ngoài ra, nếu bệnh nhân không tuân thủ các hướng dẫn từ đội ngũ điều dưỡng và bác sĩ, hoặc nếu họ cảm thấy không thoải mái trong quá trình nội soi, việc giãy dụa có thể dẫn đến chạm vào niêm mạc và gây đau hoặc chảy máu.

Để giảm thiểu nguy cơ này, quan trọng nhất là bệnh nhân nên tìm đến các cơ sở y tế có uy tín, nơi có bác sĩ có kiến thức chuyên môn và tay nghề thành thạo trong lĩnh vực này. Họ cũng cần tuân thủ mọi hướng dẫn của bác sĩ và đội ngũ y tế để đảm bảo quá trình nội soi tai mũi họng diễn ra một cách an toàn và hiệu quả nhất.